Kentsel Dönüşümde Müteahhit ve Devlet Desteği !
Kentsel dönüşüm projeleri kapsamında, riskli evini yıkıp yeniden yapacak vatandaşın kullanacağı kentsel dönüşüm kredisi faizinin yarısını devlet diğer yarısını da müteahhit karşılayacak.
Evini yıkıp yeniden yapacak vatandaşa yüzde 4'lük faiz desteği vereceğini açıklayan hükümet, şimdi de faizin geri kalan oranını müteahhitlerden almak üzere çalışma başlattı. Vatandaşa sıfır faiz müjdesi veren Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar, bu sayede kentsel dönüşüme gönüllü katılımın artacağını ifade etti. Sektör temsilcileri ise "Bakan Bayraktar içimizden gelen biri, adımlarını destekliyoruz" dedi.
Faiz farkını karşılayana öncelik
Vatandaşların kolaylıkla kredi kullanmasını hedeflediklerini söyleyen Bayraktar, "İhalelerde faiz farkını karşılayacak müteahhitlere öncelik tanıyacağız" dedi. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, yaklaşık 6,5 milyon konutun yıkılıp yeniden inşa edileceği 20 yıllık kentsel dönüşüm sürecinde, kanun kapsamında riskli evini boşaltan vatandaşın kullanacağı kredinin faiz yükünü azaltmak için harekete geçti.
Yüzde 4 faiz desteği
Bakanlık, her bir daire için en fazla 100 bin lira kullanılacak krediye, Dönüşüm Projeleri Özel Hesabı'ndan yüzde 4 faiz desteği verecek. Ayrıca müteahhitleri de devreye sokarak vatandaş açısından faiz oranını sıfıra çekecek. Yatırımcıların devreye girmesini isteyen bakanlık, dönüşüm kapsamında görev alacak müteahhitlerin de faiz desteğinin yarısını ödemelerini taahhüt etmeleri halinde, bu projelere her türlü önceliği verecek. Bu kapsamda, örneğin, 100 bin liralık kredi için, 120 ay vadeli faiz oranı yüzde 8,8 olduğunda 50 bin lira faiz ödenmesi gerekiyor. Bunun 23 bin lirası devlet, diğer 27 bin lira faiz ise müteahhit tarafından karşılanacak.
Vatandaş odaklı dönüşüm
Faiz desteğinin yanı sıra afet riski altındaki binaların yıkım ve yapımı sürecinde noter, belediye ve tapu gibi harçların yanı sıra damga, banka ve sigorta muameleleri vergileri, Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu gibi vergilerin hiçbirinin alınmayacak.
Bu rakamlarla birlikte sağlanan destek 58 bin lirayı bulacak. Destekler sayesinde vatandaşın cebinden çekilen kredinin sadece ana parası çıkacak. Bakanlık, yapılacak yeni uygulamalarla kentsel dönüşümün vatandaş odaklı olmasını sağlayacak. Evini dönüştürmek isteyenler, ucuz kredi faizi veren bankaların yanı sıra müteahhitler arasından da seçim yapabilecek.
SEKTÖR TEMSİLCİLERİ NE DİYOR?
Teknik Yapı ve İnder Başkanı Nazmi Durbakayım:
Kentsel dönüşüm konusunda atılan her türlü olumlu adımın arkasındayız. Bakanımız sektörün içinden gelen birisi olduğu için, birçok konuda düşüncelerimiz aynı. Kentsel dönüşüm, İstanbul'un hem deprem riskinden kurtulması hem de çarpık yapılaşmadan arındırılması için yapılacak en büyük projelerdir. Üzerimize düşen görevi yerine getireceğiz.
Babacan Yapı Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Babacan:
Kredi faizlerinin bir bölümünün müteahhit firma tarafından karşılanması zorunluluğunun getirilmesi aslında otokontrolü de beraberinde getirecektir. Zira ekonomik olarak güçlü olmayan firmalar böyle bir yükümlülük altına giremeyeceğinden ihaleye de katılamayacak ve süreçten elenecektir. Kredi faizlerinin bir bölümünü karşılamak, markalı konut üreten firmalar için sorun yaratmayacaktır. Ekonomik yönden kendini ispat etmiş bizim gibi firmaların bu sürecin altından rahatlıkla kalkabileceğine
Özyurtlar İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Özyurt:
Bakanlık çıkarttığı yasayla kentsel dönüşümü kolaylaştırmaya çalışıyor. Kentsel dönüşüm için kullanılan banka kredisinde faiz yükünün yüzde 50'sini devletin, yüzde 50'sini müteahitin üstlenmesi ve tüm harçlardan vatandaşın muaf tutulması bunun en güzel göstergesi. Buna göre vatandaş bankadan çekeceği 100 bin lira kredinin 10 yıl süreyle sadece ana parasını ödeyecek. Bu sayede evi yeniden yapılacak. Hem depreme karşı sağlam yeni bir evi olacak hem de evinin değeri en az üç kat artacak. Ayrıca müteahhitler de iş yapmış olacak. Proje banka garantili olduğu için tahsilat derdi de olmayacak. Burada vatandaşın da iyi niyet göstermesi lazım.
Ege Yapı Group Yönetim Kurulu Başkanı İnanç Kabadayı:
Bizce kentsel dönüşüm, insanımızın yaşam kalitesini de önemli oranda iyileştirecek olan ve şehirlerimize borçlu olduğumuz bir sosyal sorumluluk projesi. Bu noktada kentsel dönüşüm projelerinin bir parçası olan tüm kurum kuruluş ve kişiler elini taşın altına koymalı ve bu projeye ellerinden gelen en yüksek desteği sağlamalı. Bu sebeple Bakanımızın yaptığı açıklamayı çok önemsiyoruz. Kentsel dönüşümün projelerinin sağlıklı bir şekilde ilerleyebilmesi için bu işin üç önemli ayağı olan devlet, müteahhit ve konut sahibinin ortak bir noktada buluşması gerekiyor. Firmaların yapabileceği katkılar hiç şüphe yok ki sürece pozitif katkıda bulunacaktır.
Varyap Holding CEO'su Erdinç Varlıbaş:
Kentsel dönüşüm yasası henüz çok yeni bir yasa, ancak geçmesi sektöre büyük katkılar sağlayacak. Şimdi yasanın uygulama pratiği geliştiriliyor. Bu kapsamda konut edindirmek için en önemli araçlardan biri olan finansman konusuna çözümler getirilmeye çalışılıyor. Bakanlığın belirlemiş olduğu faiz oranları ve bunlardan doğan maliyetlerin kamu ve özel sektör tarafından paylaşılıyor olması kentsel dönüşümü hızlandıracak bir uygulama olacaktır. Yüzde yüz en doğru yaklaşım diyemeyiz, ancak kentsel dönüşümde ilk adım olması açısından önemli. Bu ve buna benzer uygulamaların devamının gelmesini bekliyoruz.
Çalık Gayrimenkul Genel Müdürü Doç. Dr. Feyzullah Yetgin:
Kentsel dönüşüm konusunda hükümetin çok büyük emeği var. Konu çok geniş ele alınması gereken bir olgu olduğu için kentsel dönüşümde kamunun yanında finans kuruluşları ve inşaat şirketlerinin de yer alması uygulamanın daha rahat ve sorunsuz bir şekilde yapılmasını sağlayacak. Kamu ve özel sektör işbirliği ile vatandaşa kentsel dönüşüm konusunda daha rahat ve cazip koşullar sunulması ve sonuç olarak tam mutabakat sağlanması başarı için çok önem arz etmektedir. Bu anlamda Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın hazırlıklarını hem gayrimenkul sektörü hem de kentsel dönüşüm sürecindeki Türkiye için çok olumlu değerlendiriyorum.
Mar Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Münir Özkök:
Ülkemizin bir deprem ülkesi olduğu gerçeğinden hareket edersek kentsel dönüşüm aynı zamanda bir sosyal sorumluluk projesidir. Bu süreçte devlet vatandaş ve müteahhit olarak her kesimin üzerine düşenleri yapması gerektiğini düşünüyorum. İnşaat sektörünün ülkemizin lokomotif sektörlerinden olduğunu göz önünde bulundurursak ekonomik gelişme açısından da kentsel dönüşüm sektörün oyuncuları tarafından desteklenmelidir. Projelerin yatırım büyüklüğüne göre karşılıklı uzlaşma içerisinde kalınması koşuluyla dönüşüm sürecinde devletin vermiş olduğu desteğe biz müteahhitlerin de katkıda bulunmasını olumlu karşılıyorum.
Dekar Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Salih Kuzu:
Birincisi yapı yoğunluğunu artırarak kat karşılığı yöntemiyle yapı sahiplerinden hiç katkı payı almadan dönüşümü yapmak ilk etapta kulağa hoş gelmekle birlikte bu durumda mevcut nüfus yoğunluğu ciddi oranda artacak ve şehir bu yoğunluğa cevap veremeyecektir. İkincisi ise vergi, harç ve kredi faizlerinde yapılacak desteklerle maliyetleri düşürmek ve yapı sahiplerine verilecek faizsiz kredileri katkı payı olarak alıp mevcut yapı yoğunluğunda yada yapı yoğunluğunu çok az artırarak kentsel dönüşümü gerçekleştirmektir. Bu iki görüşten ikincisi şehirlerimizin geleceği için bizce doğru bir görüştür. Bakanlığın açıklamasını somut öneriler olarak görüyor ve destekliyoruz.
Tahincioğlu Holding Yönetim Kurulu Başkanı Özcan Tahincioğlu:
Çağlayan, Kağıthane, Zeytinburnu gibi deprem açısından riskli bölgelerde bulunan 700 bin konutu kapsayan kentsel dönüşüm için Bakanlığın kredi faizlerinin devlet ve müteahhit tarafından ödenmesi ile ilgili açıklamasını son derece olumlu karşılıyoruz. Bu maliyet yükünün vatandaş üzerinden alınıp ilgili inşaat firmaları ve devlet işbirliği ile belirli miktarının karşılanmasının kentsel dönüşümün vatandaş odaklı olmasını sağlayan önemli bir teşvik olduğunu düşünüyoruz. Dayanıksız yapıların yıkılması ve çarpık kentleşmenin önüne geçilmesi amacıyla kentsel dönüşümün sektöre yeni ve farklı bir soluk getireceğine inanıyoruz.
Haber: Seda Tabak / Sabah